Refleksja nad paraszą Ki Tawo

Błogosławieństwa… Czym one są? Każde błogosławieństwo jest zwykle w swej istocie formą modlitwy, ponieważ prosi Boga o pomoc w dokonaniu tego, czego sami nie możemy osiągnąć. Błogosławieństwo jest jednak czymś więcej niż tylko modlitwą, ponieważ przypisuje decydującą rolę temu, kto je wypowiada. Weźmy na przykład błogosławieństwa dzieci wypowiadane przez rodziców: samo położenie rąk jest uroczystym aktem, w którym rodzice postrzegają siebie jako współpracowników Boga i jako istotne ogniwa łączące pokolenia. Nie możemy zająć miejsca Boga; ale[…]

Refleksja nad paraszą Ki Tece

Ile razy powiedziałeś coś w gniewie, a potem żałowałeś, że to powiedziałeś? Ile razy działałeś pod wpływem strachu lub uprzedzeń i popełnialiśmy z tego powodu błąd? Ja zrobiłem to wystarczająco dużo razy, aby zdać sobie sprawę, że ani złość, ani strach nie pomagają właściwie zareagować na otaczające nas wydarzenia, wystarczająco dużo razy, aby spróbować pokonać tę wadliwą konstytucję psychologiczną. Tę samą rzecz uświadomiło mi obserwowanie ludzi, którzy to[…]

Refleksja nad paraszą Szoftim

Świat opiera się na trzech rzeczach: Torze, służbie świątynnej i aktach miłosierdzia. (Pirke Awot 1:2). To jest budulec świata, bez którego wszystko by się zawaliło. Co jest zbudowane ponad tymi trzema rzeczami? Świat! Ze wszystkim, co zawiera, w tym z mnóstwem śmieci – rzeczy, które nie są ani dobre, ani wartościowe.[…]

Refleksja nad paraszą Re’e

11 lat temu, na drugim roku studiów doktoranckich z filozofii, we wczesnej fazie pisania pracy doktorskiej (która dotyczyła teologicznych odpowiedzi judaizmu wobec Zagłady) postanowiłem poświęcić kilka miesięcy na studiowanie historii chrześcijańskiego i zachodniego antysemityzmu, a także kolejnych kilka miesięcy studiując rzeczywistość obozów koncentracyjnych oraz zagłady. Niemal codziennie czytałem książki Primo Leviego, Jeana Amery’ego,[…]

Refleksja nad paraszą Eikew

Dlaczego dobrzy ludzie cierpią? Dlaczego źli ludzie prosperują? Nad tym pytaniem przez wieki nurtowały umysły rabinów i filozofów. Niepokoiło ich to, ponieważ to doświadczenie wprost zaprzecza jednemu z filarów naszej wiary: najstarszej i najbardziej fundamentalnej żydowskiej doktrynie sprawiedliwości – nauce o[…]

Refleksja nad paraszą Dewarim

I stało się czterdziestego roku, jedenastego miesiąca, pierwszego dnia tegoż miesiąca, przemówił wtedy Mojżesz do synów Israela o wszystkiém, co mu poruczył Wiekuisty względem nich (Dewarim 1:3, tłum. I. Cylkow)

Minęło 40 lat, odkąd Izraelici opuścili Egipt. Pamiętasz, jak Mojżesz powiedział, że nie jest dobrym mówcą?[…]