Refleksja nad paraszą Szoftim

Świat opiera się na trzech rzeczach: Torze, służbie świątynnej i aktach miłosierdzia. (Pirke Awot 1:2). To jest budulec świata, bez którego wszystko by się zawaliło. Co jest zbudowane ponad tymi trzema rzeczami? Świat! Ze wszystkim, co zawiera, w tym z mnóstwem śmieci – rzeczy, które nie są ani dobre, ani wartościowe.[…]

Refleksja nad paraszą Re’e

11 lat temu, na drugim roku studiów doktoranckich z filozofii, we wczesnej fazie pisania pracy doktorskiej (która dotyczyła teologicznych odpowiedzi judaizmu wobec Zagłady) postanowiłem poświęcić kilka miesięcy na studiowanie historii chrześcijańskiego i zachodniego antysemityzmu, a także kolejnych kilka miesięcy studiując rzeczywistość obozów koncentracyjnych oraz zagłady. Niemal codziennie czytałem książki Primo Leviego, Jeana Amery’ego,[…]

Refleksja nad paraszą Eikew

Dlaczego dobrzy ludzie cierpią? Dlaczego źli ludzie prosperują? Nad tym pytaniem przez wieki nurtowały umysły rabinów i filozofów. Niepokoiło ich to, ponieważ to doświadczenie wprost zaprzecza jednemu z filarów naszej wiary: najstarszej i najbardziej fundamentalnej żydowskiej doktrynie sprawiedliwości – nauce o[…]

Refleksja nad paraszą Dewarim

I stało się czterdziestego roku, jedenastego miesiąca, pierwszego dnia tegoż miesiąca, przemówił wtedy Mojżesz do synów Israela o wszystkiém, co mu poruczył Wiekuisty względem nich (Dewarim 1:3, tłum. I. Cylkow)

Minęło 40 lat, odkąd Izraelici opuścili Egipt. Pamiętasz, jak Mojżesz powiedział, że nie jest dobrym mówcą?[…]

Refleksja nad paraszą Pinchas

Powiedział więc Mojżesz do Wiekuistego: O Najwyższy, od którego zależy życie wszystkich istot, wyznacz do kierowania społecznością męża, który by na jej czele wychodził i wracał, wyprowadzał ich i przyprowadzał, by społeczność Pana nie była jak stado bez pasterza. (Liczb 27:15-17)

Midrasz komentuje te wersety następująco:[…]

Refleksja nad paraszą Balak

Niezależnie od tego gdzie się urodziliśmy i jak zostaliśmy wychowani, wpajane są nam od dzieciństwa pewne zasady ludzkiego życia i współżycia. Sprowadzają się one zwykle do pewnej teorii tego co jest dobre a co złe i w konsekwencji co wolno nam czynić a czego nie wolno. Z czasem dowiadujemy się też, że jest oprócz tego istnieje pewna szara strefa pomiędzy tymi dwiema sferami, oraz że pewne zachowania i postawy są moralnie względne. W miarę zdobywania życiowego doświadczenia, życie praktyczne oraz pewne wzorce z ludzkiego otoczenia sprawiają, że szukamy rozwiązań spoza sfery dobra[…]