Pamiętam to tak wyraźnie, jakby to wydarzyło się dopiero wczoraj, a nie prawie ćwierć wieku temu. Na początku stycznia 1999 roku, kiedy byłem w piątej klasie, moja szkoła zabrała nas do kina na najnowszy hit Disneya – Księcia Egiptu. Choć wcześniej znałem biblijną historię Wyjścia z Egiptu, film ten sprawił, że zacząłem odnosić się do […]

Refleksja nad paraszą Waera

Urodziłem się w Polsce, w kraju, gdzie wiele podstawowych ludzkich swobód zostało odebranych na 45 lat przez autokratów uważających, że historyczny postęp ludzkości dał im wiedzę i świadomość w kwestii ostatecznych powodów wszystkich niesprawiedliwości w ludzkim świecie. Ta świadomość miała dać im nigdy niekończący się mandat do rządzenia krajem i społeczeństwem, gdyż wierzyli, iż są „zbawcami świata” przeciwstawiającymi się nieludzkiemu, imperialistycznemu i złemu kapitalizmowi świata zachodniego. Ich rządy trwały tak długo między innymi dlatego[…]

Refleksja nad paraszą Szemot

W jakim celu Izraelici zeszli do Egiptu i tam dostali się tam w niewolę? Powody tego nie są jasne; podobnie też Tora nie porusza kwestii “nieobecności Boga” w historii Izraela w okresie owych 430 lat, swoim milczeniem sugerując, że taki był tajemniczy plan Boga. Aspekt ludzkiego ucisku jest przedstawiony dość krótko; główny nacisk położony jest na boski aspekt odkupienia. Początek Księgi Wyjścia ponadto “przygotowuje scenę” nie[…]

Refleksja nad paraszą Wajehi

Bracia Józefa nigdy nie wyświadczyliby mu tyle dobra swoją miłością i przychylnością, jak uczynili to swoją złośliwością i nienawiścią.
– Thomas More

W judaizmie istnieje przynajmniej kilka odpowiedzi na problem ludzkiego cierpienia. Można je zasadniczo podzielić na dwie grupy: do pierwszej należy zasadniczo jedna koncepcja (choć ma ona kilka wariantów), mianowicie deuteronomiczna doktryna sprawiedliwej kary, wedle której nie ma cierpienia, które nie byłoby zasłużone. Innymi słowy, każde cierpienie jest wynikiem jakiegoś grzechu, co oznacza, że skoro cierpisz, to musiałeś zrobić coś niedobrego.[…]

Refleksja nad paraszą Wajigasz

Porcja Tory przeznaczona na ten tydzień jest niezwykle bogata i to pod wieloma względami. Psychologicznym – Józef poddaje swoich braci ostatniej próbie, po czym daje im się poznać, co ma doniosłe ‘emocjonalne konsekwencje’; teologicznym – nikczemny, ludzki plan (sprzedanie Józefa) okazuje się być elementem nadrzędnego, Boskiego planu, który niesie ratunek całemu narodowi Izraela; oraz politycznym – Tora opisuje m.in. proces w jaki ludzie sprzedają swoją wolność w[…]

Refleksja nad paraszą Mikec

Żyjemy w epoce indywidualizmu. Wszyscy powinniśmy być szczupli, piękni, odnoszący sukcesy, zamożni, szczęśliwi, ekstrawertyczni i popularni. Doskonałe ja – to cel, do osiągnięcia którego nieustannie zachęca nas nasza kultura i widzimy to wszędzie: w reklamach, prasie, we wszystkich mediach społecznościowych. Wszystko wokół mówi się nam, że aby być taką osobą wystarczy podążać za[…]