Is Poland A Valley Of Dry Bones?

Rabbi Allen Maller

To understand this passage from the Biblical book of Ezekiel, you must know that the Hebrew word Ruach has four different meanings; wind, breath, spirit and inspiration. Our passage uses these various meanings in teaching God’s message to the depressed and despairing Jews living in exile in Babylonia.

While living among the exiles from Judah in the land of Babylonia, the prophet Ezekiel feels a Divine spirit vision of a wide valley filled with very dried up bones. (Ezekiel 37:1-2) Adonai asked him, “Can these bones live (revive)? And I answered, Adonai (only) you know.” (Ezekiel 37:3)

Adonai then tells Ezekiel to speak to these dried-out Jewish bones, “I will bring spirit into you and you shall live (revive).” (37:5) The dried up bones are reassembled; but they are lacking in spirit. (37:7-8) Adonai directs Ezekiel to speak to the spirit, that the four winds breathe spirit into these slain, that they may live. Ezekiel does as Adonai commands and the slain revive; standing up like a very great army. (37:9-10)

Adonai tells Ezekiel, “These bones are the whole House of Israel. They say: Our bones are dried up , our hope is lost, we are doomed.” Say to them; Adonai says, I am going to open your graves; lift you out of your graves (the 1,400 Jewish cemeteries in Poland that many people think are all that is left of Polish Jewry), and I will bring you, my people, (back) to the land of Israel (most Polish Jewish survivors did go to the land of Israel). (37:11-12)

Of the 3.5 million Jews in pre occupation Poland, three million Jewish bodies were turned literally into ashes and dry bones under Nazi rule, Of the Jews who remained in Poland living under Communist rule, almost all survived physically, but most were killed spiritually. In the decades after the fall of the Communist government in 1989, some dried-up Jewish bones started to revive. Will this reborn Jewish community stand up like an army? Only God knows. But if each of us reaches out to others, who are also descendants of dried up Jewish souls, we can be part of the on going miracle of Jewish survival and rebirth, both in the land of Israel and in the diaspora.

More than 20 centuries ago, the great Jewish sage Hillel stated that “Those who do not add; subtract” (Avot 1:13) Our rabbis traditionally applied this wise saying to the subject of study and learning; which they saw as a ongoing process. Hillel’s admonition is the intellectual equivalent of today’s medical advice about our physical health, “Use it or lose it.” There are many other examples of this basic insight that life is not static. Individuals who do not change will be left behind. This principle also applies to populations. Communities that are not increasing; are decreasing. Numbers do count.

Nowhere is this more true than in Poland’s newly revived Jewish community. There would be great sorrow if the miracle of new Jewish life in Poland died out in the next few decades. But this is what will happen unless those Jews who have recently discovered they have a Jewish heart; actively reach out to all those around them who they feel might also have Jewish roots, and invite them to taste a little bit of Jewish life and study. A miracle that stops inspiring people is no longer a miracle.

This is one of the greatest Mitsvot one can do today in 21st century Poland. If every Jew only influences 2-3 other people to become Jewish, he or she actively participates in the miracle of Poland’s Jewish revival. This is how the Jewish people began. The Torah states that when Abraham and Sarah left Haran to go to the land of Canaan, they took with them some members of their family, and the “souls that they made in Haran”. (Genesis 12:5)

Our rabbis ask how is it possible for any human being to make a soul. Rashi, the famous 11th century French Biblical commentator, explains by quoting a Midrash by Rabbi Eleazar ben Zimra that says “the souls that they made” refers to the many converts they made. Abraham and Sarah gave birth to the Jewish People by first creating a community of people who desired to go with them on their journey to a new destiny in a new land. “Where you go, I will go, Where you live, I will live. Your people shall be my people. Your God will be my God.” Ruth 1: 16

Remember also that anyone who is interested should almost always be encouraged to become Jewish. Those who are very willing to be helpful, follow the path of the great sage Hillel, who accepted people as converts who had been turned away by Shammai. The Talmud’s verdict on the two sages is, “A man should always be as flexible as Hillel, and not as inflexible as Shammai.” (Shabbat 31a) This is especially important in our generation’s Poland, where thousands of gentiles with Jewish souls are trying to return home. Those who make it hard for these Jewish souls to become part of a Jewish community are sinners; even if they hide themselves under the words of the strict Shammai type law they chose to follow.

POLSKA I DOLINĄ SUCHYCH KOŚCI

Rabbi Allen S. Maller

Aby zrozumieć ten fragment z biblijnej księgi Ezechiela, trzeba wiedzieć, że hebrajskie słowo ruach ma cztery różne znaczenia: wiatr, oddech, duch i natchnienie. Nasz fragment wykorzystuje te cztery znaczenia przekazując słowo Boga przygnębionym i zrozpaczonym Żydom mieszkającym na wygnaniu w Babilonii.

Mieszkając pośród wygnańców z Judy w kraju Babilonii, prorok Ezechiel otrzymuje od Ducha Bożego wizję szerokiej doliny wypełnionej wysuszonymi kośćmi (Ezechiel 37:1-2). Adonai zapytuje proroka „Czy te kości mogą ożyć? A ja odrzekłem, Adonai ty sam wiesz” (Ezechiel 37:3).

Adonai mówi wtedy Ezechielowi, by przemówił do owych wysuszonych żydowskich kości, „Oto Ja wam daję ducha po to, abyście się stały żywe” (37:5). Wysuszone kości jedna po drugiej zbliżają się do siebie, brakuje im jednak ducha (37:7-8). Adonai nakazuje zatem Ezechielowi, by prorokował do ducha, by cztery wiatry tchnęły ducha w pomordowanych, i aby ożyli. Ezechiel wykonuje polecenie Adonai i ożywają pomordowani, i powstają jak ogromna armia (37:9-10).

Adonai tak mówi do Ezechiela: „Kości te to cały dom Izraela. Tak oto mówią: `Wyschły kości nasze, zginęła nadzieja nasza, już po nas’. Dlatego prorokuj i mów do nich: Tak mówi Pan Bóg: Oto otwieram wasze groby i wydobywam was z grobów” (1,400 żydowskich cmentarzy w Polsce, które wielu uważa za jedyne co pozostało z polskich Żydów) “ludu mój, i sprowadzę was (z powrotem) do kraju Izraela” (większość ocalonych w Polsce Żydów wyjechała właśnie do ziemi Izraela)” (37:11-12).

Z 3.5 miliona Żydów w przedokupacyjnej Polsce, pod rządami nazistów trzy miliony zmieniono dosłownie w proch i suche kości. Z Żydów, którzy pozostali w Polsce żyjąc pod rządami komunistów, prawie wszyscy, choć przeżyli fizycznie, zabici zostali duchowo. W latach po upadku komunistycznych rządów w roku 1989, niektóre z tych wysuszonych żydowskich kości zaczęły ożywać. Czy odrodzi się z nich żydowska społeczność ogromna jak armia? Bóg jeden wie. lecz jeśli każdy z nas wyciągnie rękę do tych, którzy jak my są potomkami wyschniętych żydowskich dusz, możemy stać się częścią toczącego się właśnie cudu trwania i odrodzenia żydowskiego narodu, tak w ziemi Izraela, jak w Diasporze.

Ponad 20 wieków temu, żydowski mędrzec Hillel stwierdził: „ci, którzy nie dodają, odejmują” (Awot 1:13). Nasi rabini odnoszą zwykle te mądre słowa do kwestii nauki, którą postrzegają jako rozciągnięty w czasie proces. Napominające słowa stanowią intelektualny ekwiwalent dawanych przez współczesnych lekarzy rad dotyczących zdrowia fizycznego: „Używaj (ciała), bo je stracisz”. Istnieje wiele przykładów na to, że życie nie jest statyczne. Ludzie, którzy się nie zmieniają, zostaną pozostawieni w tyle. Można tę zasadę zastosować także w relacji do populacji. Społeczności, które nie rosną, znikają. Liczą się liczby.

Nigdzie stwierdzenie to nie jest bardziej prawdziwe niż w nowo odradzającej się żydowskiej społeczności w Polsce. Wielce smutne byłoby, gdyby cud nowego życia Żydów w Polsce miał zostać zaprzepaszczony w najbliższych kilku pokoleniach. Nie zdarzy się to jednak, jeśli ci Żydzi, którzy odkryli ostatnio, że mają żydowskie serca, wyciągną ręce do wszystkich tych w ich otoczeniu, co do których czują, że owi także mają żydowskie korzenie i zaproszą ich do skosztowania żydowskiego życia i nauki. Cud, który nie inspiruje, nie jest cudem.

Oto jedna z największych micw spośród tych, które można by wypełnić we wspólczesnej, XXI-wiecznej Polsce. Jeśli każdy Żyd wpłynie tylko na 2-3 innych ludzi, by stali się Żydami, będzie on (czy ona) aktywnym uczestnikiem cudu Odrodzenia życia polskich Żydów. To właśnie stoi u zarania istnienia żydowskiego narodu. Jak mówi Tora, kiedy Abraham i Sara wyszli z Haranu, by udać się do ziemi Kanaanu, zabrali ze sobą członków rodziny oraz „dusze, które uczynili w Haranie” (Rodzaju 12:5).

Nasi rabini pytają, jak to możliwe, by istota ludzka „uczyniła dusze”. Raszi, słynny XI-wieczny francuski komentator Biblii, wyjaśnia cytując Midrasz rabiego Eleazara ben Zimra, który pisze, że zwrot „dusze, które uczynili” odnosi się do ludzi, których uczynili konwertytami. Abraham i Sara zrodzili lud żydowski tworząc społeczność tych, którzy chcieli podążyć za nimi w drogę za nowym przeznaczeniem w nowej ziemi.

„Gdzie pójdziesz, tam i ja pójdę, Gdzie żyć będziesz, i ja tam żyć będę. Twój lud będzie moim ludem. Bóg Twój, moim Bogiem” (Rut 1:16).

Poland and the Valley of Dry Bones Ez 37